لباس های محلی اقوام مختلف ایران
لباس های محلی اقوام مختلف ایران
لباس های محلی کشورمان ایران
درکشور زیبای ما ایران اقوام مختلفی زندگی میکنند که در چهارجهت نقشه کشورمان ایران همراه با لباس های محلی و آداب و رسوم، فرهنگ،و سنت های زیبایشان به صورت رنگین کمان در آوردند. زیبایی در طرح ها و رنگهای لباس های محلی مناطق گوناگون کشورمان به قدری متنوع وزیبا هستند احتمال این است که بعضی از انها را نشناسید و ندانید برای کدام قوم یا منطقه از شهر یا مناط از کشورمان باشند.
یکی از مهمترین نماد در زمینهی شناخت فرهنگِ هر قوم ، لباس های محلی آن قوم میباشد.
تنوع لباس های محلی اقوام مختلف کشورمان آنقدر زیاد است که در چند سطر نمیگنجد تا بتوانیم تمام آنها را برایتان شرح دهیم اما آنهایی را که به صورت کاملا شناخته شده هستند مثل اقوام شمالی یا اقوام ترکمن یا اقوام خراسانی یا جنوبی برایتان به تصویر میکشیم .
محلی شمال کشور
لباس محلی شمال کشور، هماهنگ با طبیعت سرسبز و رنگارنگ
لباس های محلی مناطق شمال کشورمان الهام گرفته از طبیعت زیبا و سرسبزمی باشد که معروفترین شان اقوامی مانند گیلانی مازنی و ترکمن ها هستند که در لباس های محلی از رنگ های طبیعت برای جذابیت بیشتر لباسهایشان استفاده کرده اند.
لباس های محلی زنان گیلانی،به سه مدل قاسم آبادی ،تالشی و رسوخی می باشند که تفاوت هایی باهم دارند اما وجه اشتراک شان بیشتر است که از شاداب ترین و سرزنده ترین لباس های محلی ایران به شمار می آیند. در هر سه نوع دامن های پرچین و بلند و رنگارنگ و جلیقه های پولک دوزی و پیراهن های بلند دو طرف چاک دار یراق دوزی و روسریسفید و سربند دیده می شود .در لباس های محلی زنان اقوام شمال ترکیب رنگ بیشتر دیده میشود تا در لباس های مردان ، لباس های مردان جلیقه ،کت و شلوار چروداری (که در غرب گیلان دم پای تنگ و در شرق دم پایی راسته دارد)،قدک و کلاه از بخش های اصلی لباس مردان گیلانی می باشد.
لباس محلی زنان مازندرانی از لباسهای محلی شمالی دیگر کوتاهتر است.جنس پیراهن های محلی مردان مازندران از کتان است.
لباس محلی ترکمن ها
پوشش ترکمن ها و ساکنین استان گلستان
اقوام ترکمن در استان گلستان و شمال خراسان ساکن هستند .لباس های محلی این اقوام پیراهن های بلندی است که تا زیر زانو میباشد. این پیراهن را (دون) نام دارد.دون بخشی از لباس های محلی مردان ترکمن است . شلوار مردانه که گشاد است (بالاق)نام دارد.
مردان ترکمن دو نوع بالاپوش دارند به نامهای «چاکمن» که از پشم شتر بافته میشود و «ایچمک» که در زمستان استفاده میشود از پوست گوسفند دوخته میشود. «کونیک» که پیراهن آستین بلند بییقهای است از دیگر اجزای لباس مردان ترکمن است. مردان ترکمن دو نوع کلاه دارند: «بوریک» یا همان عرقچین که با سوزندوزی تزئین شده و «تلپک» که کلاه پوستی با پشمهای بلند است . در استان گلستان بیشتر زنان به پرورش کرم ابریشم مشغول هستند که به همین علت لباس مردم این منطقه علل خصوص لباس های زنان بیشتر از جنس ابریشم می باشد. لباس های محلی زنان اقوام ترکمن تشکیل شده از پیراهن های بلند و راسته که با رنگ های شاد که با روسری بزرگ و سنتی همراه است را به تن می کنند. در لباس های محلی زنان اقوام ترکمن رنگ قرمز بیشتر دیده میشود که جنس پارچه ها از ابریشم است و در آنجا نام این پیراهن را (قیرمیز کونیک) میگویند. در قسمت یقه و سر آستین های پیراهن های قیرمیز کونیک سوزن دوزی شده که همراه با شلوار که از ساق تا پایین آن سوزن دوزی شده می پوشند زنان ترکمن همانند مردان ترکمن عرق چین به سر می بندند اما عرقچین زنان با زینت آلات نقره تزیین میشود
لباس محلی زنان مازندرانی از لباسهای محلی شمالی دیگر کوتاهتر است. پیراهنی از جنس کتان بخش اصلی لباس محلی مردان در مازندران است.
لباس محلی مردم خراسان
لباس های محلی ایران ، پوشش مردمان خراسان بزرگ
یکی از معروفترین لباس های محلی ایران ، لباسهای اهالی خراسان بزرگ است امروزه خراسان به سه بخش مجزا تقسیم شده که تشکیل شده از اقوام ترکمن و کرد و بلوچ که در این منطقه زندگی میکنند. وقتیصحبت از لباس محلی خراسان میشود ناخود آگاه لباس های سفید بلند را در ذهن به یاد می آوریم که مردان هنگام چوب بازی به تن دارند را تداعی میکنیم جنس پیراهن های مردان استان خراسان کرباس سفید است که از بخش های نیم تنه و شلوار به همراه پاپوش و دستاری سفید دورسر استکه در بخش خراسان جنوبی از این پوشش استفاده میشود . لباس خراسان شمالی شامل نیمتنه، شلوار و کمربند و عرقچین است که به رنگ قرمز مشهود میباشد .
زنان در خراسان هم در مناطق مختلف این استان لباسهای متنوعی به تن میکنند. در شمال خراسان و در شهر قوچان زنان بیشتر لباسهای محلی را در مراسمهایی مانند عروسی به تن میکنند. لباس محلی این منطقه شامل «شلیته» است که نام دیگر آن دامن چیندار گشادگفته میشود شلیته چندین لایه دارد و با پارچههای رنگارنگ دوخته میشود، که همراه آن جلیقهی مخمل و چارقد و قبا است..
استان خراسان جامعهی بزرگی از کردها دارد. لباس مردان کرد در خراسان به لباسهای کردهای استان کردستان شباهت زیادی دارد. زنان کرمانج خراسان لباس مخصوصی به نام«شیلوار» دارند که دامنی چیندار با قیطاندوزی در حاشیه دیده میشود .
لباس زنان شمال خراسان که اقوام ترکمن هستند پیراهن قرمز رنگی به نام (چاوک) است که قسمت مهم لباس هم به شمار می آید.دیگر از اجزا لباس های محلی زنان این قطعه از خراسان شمالی شنلی است که به زبان محلی به آن (کولته) می گویند و سربندی که با سکه تزئین میشود و یلک نام دارد دیگر پوشش زنان آن خطه از کشورمان میباشد.
لباس محلی بلوچی
لباس محلی بلوچی همانند کویر چشمنواز و باشکوه است.
لباس های زنان بلوچ یکی از زیباترین لباس های محلی میباشد که مزین شده باسوزن دوزی که از هنر دست بانوان این خطه از کشورمان می باشد. لباس های محلی با رنگ های متنوع و شاد سوزن دوزی میشوند که بسیار ارزشمند و زیبا هستند تزیین وآراسته میشوند .
لباس زنان بلوچ که از شلوار و پیراهن تا زانو و هم رنگ میباشند این پوشش همراه با شالی بلند که قسمت سر و شانه ها را می پوشاند کامل می شود .در این استان زنان بیشتر از زیورآلات در کنار رنگ های زنده لباس هایی که با نقش های زیبا سوزن دوزی شده اند به آ نها زیبای دلپذیری میبخشند .
اما لباس های مردان این استان بر عکس لباس های زنان بسیار ساده و تشکیل شده از شلواری گشاد و پیراهنی بلند تا زانو و عمامه همه یکدست به رنگ سفید هستند .
لباس محلی بختیاری
پوشش محلی بختیاریها
لباس محلی بختیاری که تشکیل شده از اقوام بختیاری و قشقایی که در جنوب غربی ایران و در استانهای چهارمحال بختیاری ،خوزستان ، کهکیلویه و بویراحمد ،اصفهان ، بوشهر، لرستان و فارس زندگی میکنند.برای طراحی لباس زنان بختیاری عواملی مثل آب و هوا ،محیط ، منطقه و سن و سال بسیار تاثیر به سزایی دارد. مثلا لباس های زنان مناطق کوهرنگ که جز مناطق سردسیر است با لباس های بختیاری ها که ساکن مناطق گرمسیری بخش جنوب هستند متفاوت است. زنان جوانتر از لباس با رنگ های روشن و رنگی به تن دارند و زنان سن بالاتر از رنگ های تیره در لباس ها استفاده می کنند. یکی دیگر از لباس های محلی که بسیار زیبا هستند لباس های زنان بختیاری است که بخش هایی به نام های لچک، مینا، جومه، شولارقری و جلیقه است. روسری مستطیل بزرگ که از جنس حریر است مینا میگن که با سنجاق به لچک وصل می کنند و گیسوان جلوی سر را از تاب می دهند و با مهره های رنگی تزئین می کنند و از زیر لچک لچک بیرون می آورند و زیر مینا پنهان می کنند . لچک کلاهی است که زیرمینا به سر گذاشته می شود و با سکه و مروارید و تزئین می شود
جومه پیراهنی است که در دو طرف چاک دارد و زیر آن شولاقری که دامن پرچین بلندی است پوشیده میشود و جلیقهای که ازجنس مخمل می باشد استایل زیبا و رویایی را برایتان به ارمغان می آورد.
لباس مردان بختیاری شامل شلواری بسیار گشاد به نام دبیت است که دربخش مچ پا تنگ میشود،به همراه کلاه نمدی به رنگ مشکی یا قهوهای است و گاهی با نقش و طرح فَروَهر تزئین میشود.چوقا بالا پوشی شبیه به جلقه است که از جنس پشم گوسفندان می باشد،و به دست زنان آن منطقه بافته میشود یکی از لباس های خاص محلی مردان این قوم میباشد. زیرا چوقا مردان کت و پیراهن به تن میکنند که جنس و رنگ کت و پیراهن به سن و موقعیت اجتماعی افراد بستگی دارد.
لباس های محلی ابیانه
ابیانه یکی از روستاهای کاشان که در قلب منطقه ی کویری همچون بهشتی بینظیر و زیبا است که دارای آب و هوایی خوش و روستایی به رنگ سرخ نمایان است. روستای ابیانه به دلیل زیبایی جز مناطق گردشگری ایران است که اصالت و زیبایی آن برای گردشگران هربار جذابتر و دیدنی تر میباشد که بیشتر راغب میشوند به این استان سفر کنند .این پوشش لباس های محلی ابیانه برای گردشگران بسیار زیبا و جذاب است . در سفر به این روستا مردان و زنان را با لباس های محلی زیبا دیده میشوند که در رفت وآمد هستند یکی از مشخص ترین لباس این روستا لباس زنان میباشد که تشکیل شده از چارقد های با زمینه ی به رنگ سفید و با طرح و نقش گل های رنگارنگ که همراه با دامن های زیر زانو پوششی زیبا به تن دارند.
در سفر به ابیانه اهالی این روستا را میبینید که با لباس محلی خود که از زیباترین لباس های محلی ایران است در روستا تردد میکنند. مشخصهی لباس زنان ابیانه، چارقدهایی با زمینهی سفید و طرح گلهای رنگارنگ است که همراه با دامنهای زیرزانو به تن میکنند. مردان هم شلوارهای سیاه و سفید گشاد همراه با جلیقه و کلاه پشمی به تن دارند .
لباس محلی کردستان
اقوام کرد مانند دیگر اقوام ایرانی لباس های محلی خاص خود را در محله و بازار و مجالس و مهمانی ها به تن دارند. اگربه سفردر این مناطق از کشورمان رفتید به دلیل تنوع در لباس های محلی زنانه اقوام کرد تماشای این لباس های محلیکه سرشاراز زیبایی و دارای طیف زیادی از رنگ ها در لباس ها شمارا وسوسه میکند برای خرید و تهیه آن لباس ها در بازار پارچه فروشان بروید و با دیدن این همه رنگ و سرزندگی لذت ببرید . لباس های محلی زنانه برا اساس مناطق وشهر های این استان نام دارد مانند لباس های اورامی ،سقزی،مریوانی،و غیره لباس ها شباهت زیادی به هم دارند تفاوت میان این لباس ها بسیار کم و ظریف است.لباس های محلی کرد ها مانند لباس های محلی دیگر اقوام کشورمان از بخش ها و جزئیات زیادی تشکیل شده است. کراس یا همان پیراهن بلند بخش اصلی لباس زنان کرد میباشد بعضی از این کراس ها که پر زرق و برق هستند را برای مراسم و جشن ها به تن میکنند.تن پوشی به نام کوا را بر روی کراس به تن میکنند که پشت لباس را می پوشاند.
زنان کرد سه نوع نیمتنه به نامهای سوخمه، کولهبال و سلطه دارند. سوخمه به شکل جلیقه است و آستین ندارد و با گلدوزی تزئین میشود. آستین کولهبال تا آرنج است و سلطه کاملا آستین بلند است. لباس کردی شال هم حتما دارد که روی کمر بسته میشود و برای پوشش سر از پارچههای رنگی نفیس استفاده میشودلباس محلی مردان کرد
لباس مردان کرد هم براساس منطقه نامگذاری میشود. لباس کردی مردانه شامل یک نیمتنه کتانی یا پشمی است که به همان شلوار گشاد معروف کردی وصل میشود. نیمتنه چوخه و شلوار رانک نامیده میشوند. مردان کرد روی بخش اصلی پوشششان شالی خیلی بلند به کمر میبندد. روی آستین و در بخش مچ پوششی مثلثی به نام سورانی بسته میشود. لباس مردان کرد هم مانند اغلب لباس های محلی ایران با پوششی برای سر که کلاه یا دستار است تکمیل میشود. در فصلهای سرد از فرنجی به عنوان بالاپوش استفاده میشود. مردان اغلب از ساقبند روی شلوار استفاده میکنند که در فصلهای سرد نقش گرمکننده را دارد و در فصلهای گرم پاها را در برابر نیش حشرات حفظ میکند. علاوه بر اینکه ساقبند شلوار گشاد کردی را جمع میکند که هنگام تردد در مناطق کوهستانی بسیار کارآمد است.
لباس محلی جنوب ایران
لباس های زنان در استان هرمزگان و جزیره قشم در رنگ های زنده و چشم نواز مثل مرواریدی در سواحل خلیج فارس میدرخشند.به دلیل گرمسیری بودن آب و هوای این مناطق برای لباس ها از پارچه هایی نازک استفاده میکنند .
پارچههای لباس اهالی این منطقه به دلیل گرمای هوا نازک است و در میان لباس های محلی ایران ، یک لباس سبک و راحت به حساب میآید. زنان در پوشش خود از رنگها با دستودلبازی تمام استفاده میکنند، اما پوشش مردان به رنگ سفید است. لباس زنان شامل پیراهن، شلوار بندری، چادربندری، برقع و صندل است. پیراهنها معمولا تا زانو هستند و رنگ و طرحهای متنوع و سنتی زیبایی دارندناچادر بندرین در خراسان هم در مناطق مختلف این استان لباسهای متنوعی به تن میکنند. در شمال خراسان و چادر بندری در سه رنگ در قهوهای، خردلی، خاکستری مایل به آبی وجود دارد و به شیوههای کولزدن، لانیملا بسته میشود. شلوار بندری از زانو تا مچ پا تنگ است و با گلدوزی تزیین میشود. بعد از ازدواج زنان از برقع استفاده میکنند که نشان میدهند متاهل هستند. لباس محلی مردان هرمزگان که کم و بیش بین مردان جنوب مشترک است و پوششی مردان تشکیل شده از چند بخش به نام های : دشداشه، خاچیه، کوفیه و عقال. دشداشه پیراهنی بلند سفیدرنگی است که پوشش اصلی مردان جنوب است. خاچیه بالاپوشی است از جنس پشم نازک که مردان روی دشداشه به تن میکنند. نام دیگر کوفیه همان چفیه است که همه با این نام آشنایی دارند کوفیه یا همان چفیه پارچه ایی استن نخی و چهارخونه که در برابر آفتاب و باد و خاک محافظت میکند استفاده میکنند. عقال از نخهای بافته درست میشود که با آن کوفیه را بر روی سر نگه میدارد .